مسقطی
شیراز را با نام مسقطی های خوشمزه و خوش رنگی می شناسیم که آب در دهان می اندازد! این شیرینی و دسر خوشمزه که با کمک آب و نشاسته تهیه می شود؛ خواص بسیار زیادی دارد و به همین علت، بسیار محبوب گشته است. در ادامه این مطلب درباره مسقطی و انواع آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.
انواع مسقطی
مسقطی یک دستور پخت کلی دارد که با کمک آب، نشاسته و شکر صورت می گیرد. اما انواع مغزیجات مانند گردو، پسته، بادام؛ انواع طعم دهنده ها مانند گل محمدی، نارگیل، زرشک و کنجد یا زعفران انواع مختلفی از این دسر را می سازد. به صورت کلی این شیرینی با طعم زعفرانی خود شناخته شده است و دستور پخت آن به شرح زیر می باشد:
- نشاسته را در قابلمه بریزید و آب را به آن بیافزایید و اجازه دهید مواد استراحت کنند و نشاسته نرم شود.
- نشاسته را پس از نرم شدن هم بزنید و از صافی رد کنید تا کاملا صاف و یک دست شود.
- مایه اولیه مسقطی زعفرانی را روی حرارت ملایم قرار دهید و شکر را به آن اضافه کنید و مدام هم بزنید تا مایه یکدست وفرنی شکلی حاصل شود.
- در این مرحله کره و بادام را به مواد را بیافزایید و هم بزتید تا خوب مخلوط شود.
- در این مرحله گلاب و زعفران و آب لیمو را بیافزایید .
- برای اینکه مواد کاملا پخته شود و بوی خامی نشاسته از بین برود بهتر است زیر قابلمه شعله پخش کن قرار دهید،شعله را کم کنید و در قابلمه را با پارچه بپوشانید و مسقطی زعفرانی را برای یک ساعت دم بگذارید.(هر پنج دقیقه یکبار مسقطی را هم بزنید تا ته نگیرد)
- پس از گذشت یک ساعت، مواد مسقطی باید کاملا کشدار باشد بعد مواد را در قالبی که کمی چرب شده بریزید و کمی صبر کنید تا دمای آن کم شود و بعد در یخچال قرار دهید تا کاملا منسجم شود و به اصطلاح ببندد.
نکات ظریفی در حین پخت این شیرینی وجود دارد که رعایت کردن آن ها در کیفیت نهایی کار بسیار تاثیرگذار خواهد بود. توجه داشته باشید که اگرمسقطی اگر قوام پیدا نکرده باشد در یخچال آب می اندازد. بنابرین در برداشت آن از روی گار عجله نکنید تا به خوبی لعاب بیاندازد. یکی از روش هایی که با کمک آن می توانید زمان برداشت مسقطی از روی گاز را تشخیص دهید این است که به صورت تکه تکه از قاشق بریزید.
برای تهیه مسقطی از دانه های نشاسته استفاده کنید. نشاسته پودری برای تهیه مسقطی اصلا مناسب نیست. حرارت پخت مسقطی باید ملایم باشد و برای این مقدار باید ۳ ساعت زمان ببرد تا کاملا غلیظ شود. همچنین اگر حرارت زیاد باشد بوی خامی نشاسته در مسقطی می ماند. توجه کنید که میتوانید به جای روغن از کره استفاده کنید. مسقطی یک شیرینی با دوام بوده و به مدت سه الی چهار ماه قابلیت نگه داری در یخچال را دارد.
خواص مسقطی
دسر مسقطی که گاهی اوقات به عنوان پیش غذا نیز سرو می شود، فواید و خواص بسیاری دارد. این شیرینی بسیار زودهضم بوده و یکی از بهترین خوراکی ها برای کودکان محسوب می شود. زیرا دستگاه گوارش کودکان هنوز به خوبی رشد پیدا نکرده و نمی تواند غذاهای کامل را به خوبی هضم و جذب کند. مسقطی بسیار مغذی بوده و یکی از بهترین خوراکی ها برای تقویت حافظه و قوای جنسی محسوب می شود.
بسته به اینکه مسقطی با چه طعم و مغزی تهیه شود، خواص آن متفاوت خواهد بود. مثلا مقادیر بالای پروتئین در مسقطی انجیر موجب تقویت عمومی، افزایش سطح انرژی و عضلانی شدن بدن شده، از این رو برای افرادی که فعالیتهای فیزیکی سخت انجام میدهند از جمله کارگران و ورزشکاران و بهخصوص بدن سازان بسیار مفید خواهد بود.
برخی محققان طب سنتی مصرف شیرینی مسقطی را برای رفع درد های مفصلی، روماتیسمی و بوی بد دهان موثر پیشبینی کرده اند. همچنین حلوای مسقطی سرشار از ویتامین های A، B، C، E، کربوهیدرات، سدیم، پتاسیم، پروتئین، کلسیم، آهن، فسفر، منیزیم، روی (زینک)، اسید فولیک، منگنز، اسیدچرب امگا ۳، اسید آمینه تریپتوفان، سلنیوم، مس، قند ساکاروز، گلوکز، فراکتوز و … است که یک گزینه عالی برای میان وعده محسوب می گردد.
طبع مسقطی
نشاسته از ساقه و دانه گیاهانی مانند ذرت، گندم و سیب زمینی به دست میآید و کاربردهای بسیاری در آشپزی ایرانی دارد. به عنوان مثال از این ماده غذایی در تهیه مسقطی، باسلوق و… استفاده می شود. طبع نشاسته سرد و خشک است. این مساله برای کسانی که مزاج سرد بلغمی یا سوداوی دارند بسیار حائز اهمیت می باشد زیرا مصرف آن بدون مصلح باعث بهم ریختن تعادل مزاجی می گردد و توسط متخصصان طب سنتی منع شده است. اما از آنجایی که در تهیه مسقطی از متعادل کننده هایی مانند هل،گلاب، زعفران استفاده می شود که طبع گرمی دارند؛ می توان گفت طبع مسقطی، گرم است. با استفاده از مغزی جات مختلف مانند کنجد، گردو یا پسته می توانید طبع گرم این شیرینی را افزایش دهید.
جمع بندی
مصرف حلوای مسقطی موجب بهبود عملکرد سیستم عصبی و تقویت حافظه شده و از آلزایمر پیشگیری میکند.این حلوا به علت داشتن کلسیم، منیزیم، فسفر و سلنیوم تاثیری چشمگیر در تقویت و استحکام استخوان و دندان دارد و از پوکی استخوان و آرتروز پیشگیری میکند؛ از این رو برای سالمندان بسیار مفید است. اسیدآمینه تریپتوفان موجود در این حلوا موجب ساخت سراتونین در بدن میشود؛ سراتونین نشاط آور است و از استرس، اضطراب و افسردگی پیشگیری میکند.